Sadaka-i Cariye Nedir?
Sadaka-i Cariye nedir? Niçin verilir? Ölümden sonra kapanacak olan amel defterlerine, sevap yazılmasına devam etmesi amacıyla verilen sadakalara Sadaka-i Cariye ismi verilir.
Sadaka-i Cariye belirli bir miktarı olmayıp, maddi imkanlara göre değişiklik göstermekle birlikte, kulun Allah yolunda harcamış olduğu şeyleri ifade etmektedir. Cami veya medrese yapılarında, su kuyusu bağışlarında bağışlanan paranın miktarı değil ibadet yapıldıkça sevabının gelmeyi sürdürecek olması önemlidir. İnsan öldükten sonra onun niyeti ile yapılmış olan çeşme de Sadaka-i Cariye görevi görmektedir.
Sadaka Nedir?
Sadaka Nedir? Sadaka kelimesi Arapça sözlükten Türkçemize geçmiş bir kelime olarak karşımıza çıkmaktadır. Arapça dilindeki anlamı “doğruluk, hakiki olmak” ifadesi olan “sıdk” kelimesinin çoğulu olan bir kelime olarak bilinmektedir. Özetle Sadaka-i Cariye Nedir? İslam terminolojimize göre “Bir Müslümanın gönüllü olarak veya dini bir vecibeyi yerine getirebilmek gayesi ile ihtiyaç sahiplerine yapmaya çalıştıkları maddi yardımlar “ olarak ifade edilmektedir.
Dinimizde sadakanın faziletleri birçok Hadisi Şerif’te vurgulanmaktadır. Sadaka-i Şerif nafile bir ibadet olarak Peygamber Efendimizin bizzat teşvik ettikleri ve kendilerinin de birçok kez sadaka vererek sahabeye örnek olduğu rivayetler arasındadır.
Sadaka Vermek Ne Demek?
Sadaka nafile ibadeti, Rabbimizin rahmetini almak için yoksul durumdaki kişilere, ihtiyaç sahiplerine, hiçbir karşılık beklentisi olmadan gönüllü olarak yapılan yardımlardır. Sadaka-i Cariye, zekât verilebilecek durumdaki insanlara verilmelidir. İhtiyaç sahibi olan muhtaç kimselere sadaka verilir. Şayet kişilerin durumu el veriyor ise; öğrenim yerleri, İslami eğitim medreseleri gibi yuvaları kurmak da sadaka yerine geçmektedir. Medrese, cami çeşme, köprü, yol, yetimhane, kütüphane inşaatlarının yapılması gibi kalıcı hayırlardan istifade edilmesi bizlere Rahmetin rahmetine kavuşmak için bir yol olacaktır.
Sadaka-i Cariye
Hayırlar devam edildikçe Allah (c.c) vefat eden kişinin sevabını da sürekli kılarak insanlara merhametini gösterecektir. Peygamber Efendimiz (s.a.v) hazretleri ise konu hakkında Ebû Hüreyre (r.a)’dan rivayet edilen Hadis-i Şerif’e göre şöyle buyurmuşlardır:
“İnsan ölünce, üç ameli dışında bütün amellerin sevabı kesilir: Sadaka-i Câriye, kendisinden istifade edilen ilim, arkasından dua eden hayırlı evlat.” (Müslim, Vasiyyet 14.)
Dinimize göre Sadaka-i Cariye nedir? Kişilerin vefatlarından sonra devam etmeyi sürdüren hayır ve hasenatlar aracılıkları ile kendilerine ulaşabilen sevapların mevcut durumuna devam etmesine Sadaka-i Cariye ismi verilir. Peygamber Efendimizin (s.a.v) bir Hadis-i Şerif’inde ise durumu şu şekilde ifade etmiştir. “Yedi şey vardır ki, kul vefatından sonra kabrindeyken de bunların ecri kendisine ulaşır: Öğrettiği ilim, akıttığı su, açtığı su kuyusu, diktiği meyve ağacı, inşa ettiği mescid, miras bıraktığı Mushaf-ı Şerîf, vefatından sonra kendisi için istiğfar edecek hayırlı evlât.” (Beyhakî, Şuab, III, 248; Heysemî, I, 167)
Sadaka-i Cariye Örnekleri
Sadaka-i cariye kavramıyla ilgili birçok örnek bulunmaktadır. Sadaka-i Cariye için günümüzde en çok yapılan hayırlar:
- Eğitim Vermek
- Su Kuyusu Bağışı
- Meyve Ağacı Dikmek
- Çeşme Yaptırmak
- Cami Yaptırmak
- Medrese Yaptırmak
- Yol Yaptırmak
şeklindedir.