Zekât Nedir? Ne Zaman Verilir?
Zekât nedir? Zekât, Kur’an’da belirtilen sınıflara sarf edilme üzere dinen zengin sayılan Müslümanın mallarından alınan belli payı ifade etmektedir. Örfte bu payın mallardan çıkarılması işlemine zekât denilmektedir. Sadaka kelimesi terim olarak zekât kelimesiyle eş anlamlıdır.
Zekâtın farz olması için gerekli şartlar şunlardır; malların nisab miktarına ulaşması yanında nâmî olması, mallara sahip olunduğu zamandan itibaren üzerinden 1 yıl geçmesi, 1 yıllık borçtan ve aslî ihtiyaçtan fazla olmasıdır.
Nisap, zekât ile yükümlü olmak için baz alınan zenginlik ölçüsüdür. Zekât hesaplamada geçerli Nisap ölçüleri şunlardır;
- Altında 20 miskal (80.18gr),
- Devede 5 adet,
- Sığırda 30 adet,
- Koyun 40 adet,
- Keçide 40 adettir.
Zekâtın kime verileceği Kur’an-ı Kerim’de ayrıntılı bir şekilde açıklanmış (Tevbe9/60), nisabı ise hadislerde belirtilmiştir. (Buhârî- Zekât, 32, 36, 38, 43).
Temel ihtiyaç dışında nisap miktarı mala sahip kişi diğer şartı da yerine getirmişse bu malının zekâtını vermesi gerekmektedir. (Kâsânî, Bedâî, 2, 4).
Zekât ne zaman verilir?
Zekât, farz olunduktan sonra verilmesi gerekir. Nisaba ulaşan, zengin olduğu tarihi, kamerî takvime göre bir yere not eder. Zekât verilmesi için Ramazan ayı beklenmez.
Günü gelmeden zekât vermek de sakıncalı değildir. Hatta 1 yıl değil gelecek yılların zekâtı da önceden verebilir, caizdir.
Âlimlerden bazısı zekâtı bir yıl içinde vermek gerekir dese de acele edip, hemen vermek vaciptir. Gereksiz geciktirmek mekruh olur.
Zekât Kimlere Verilir?
Zekât vermek isteyen bir kişi herkese zekât veremez. Bu sebepten öncesinde kimlere zekât vereceği öğrenilmelidir. Zekât kimlere verilir sorusuna Kuran’da açık şekilde cevap verilmiştir. Kuran’da geçen zekât verilecek kişiler şöyledir:
- Fakirlere,
- Miskinlere,
- Zekât toplamakla yükümlü olan memurlara,
- Müellefi kulb adı verilen kalpleri İslam’a ısındırılmak istenen kişilere,
- Esaretten kurtulacak kişilere,
- Borçlulara,
- Allah yolunda cihad eden kişilere,
- Yolda kalmış olanlara. (Tevbe, 9/60)
Zekât verilecek kişiler üstteki paragrafta yer alan özellikleri taşımalıdır. Fakat bazı durumda bu özellikler taşınsa da zekât verilemeyecek kişi vardır. Zekât verilemeyecek kişiler şöyledir;
- Dede,
- Nene,
- Anne,
- Baba,
- Eşler,
- Çocuklar,
- Torunlar.
- Aynı zamanda Müslüman olmayan kişilere de zekât verilemez.
Zekât kelimesi, anlam olarak bereket ve çoğaltma anlamlarına gelmektedir. İslam’daki anlamı ise namaz gibi zorunlu ibadete verilen isimdir. Kelime Arapça olmakla birlikte İslam ülkesinde günlük kullanılan kelimelerden biri haline gelmiştir.
İslam dinine göre 80.18 gr altına sahip olan herkes zekât mükellefidir. Bunun yanında 561 gr gümüş, 5 deve, 30 sığır ve 40 koyuna sahip kişiler de zekât vermek zorundadırlar. Üründe ise sınır 650 kilodur. 80.18 gr altına eşit olan ticari ürünler zekât kategorisinde değerlendirilmektedir.
Mallarınızın zekâtını vermek için sadece 1 yıllık sürenin dolması yeterlidir. Genel olarak zekâtlar Ramazan Ayı içinde dağıtılmaktadır. Ramazan ayında verilen sadakanın sevap olması sebebiyle genel anlamda Ramazan ayında zekât bağışı yapılmaktadır. İhtiyacı olan kişilere zekât verilerek yardım yapılmaktadır. Her yıl yapılan bu yardım birçok Müslüman kardeşimize ulaşmaktadır. Bu yardımı vakfımız aracılığıyla yapabilir, yardıma muhtaç kişilere mallarınızın zekâtıyla bir yardım eli de siz uzatabilirsiniz.